ضعیف‌ترین پاسپورت جهان در سال ۲۰۲۴ کدام کشورها را شامل می‌شود؟ بررسی معیارها و دلایل
در دنیای امروزی، اعتبار پاسپورت یک کشور نقش بسیار مهمی در آزادی سفر شهروندان آن دارد. برخی کشورها پاسپورت‌هایی دارند که امکان سفر بدون ویزا یا با ویزای فرودگاهی به بسیاری از کشورها را فراهم می‌کنند، در حالی که برخی دیگر با محدودیت‌های شدیدی مواجه هستند. اما ضعیف‌ترین پاسپورت جهان در سال ۲۰۲۴ متعلق به کدام کشور است؟
معیارهای تعیین ضعیف‌ترین پاسپورت جهان
رتبه‌بندی پاسپورت‌ها معمولاً بر اساس تعداد کشورهایی است که دارندگان آن می‌توانند بدون نیاز به ویزا یا با دریافت ویزای فرودگاهی به آن‌ها سفر کنند. برخی از معتبرترین شاخص‌های ارزیابی قدرت پاسپورت شامل موارد زیر هستند:
- شاخص هنلی (Henley Passport Index) که بر اساس داده‌های انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی (IATA) منتشر می‌شود.
- شاخص پاسپورت آرتون کپیتال (Arton Capital’s Passport Index) که بر اساس آزادی سفر بدون ویزا و شرایط ورود کشورها به‌روز می‌شود.
کدام کشور ضعیف‌ترین پاسپورت جهان را دارد؟
طبق آخرین داده‌های هنلی پاسپورت ایندکس در سال ۲۰۲۴، ضعیف‌ترین پاسپورت‌های جهان متعلق به کشورهای زیر هستند:
| رتبه | کشور | تعداد کشورهای قابل سفر بدون ویزا |
|---|---|---|
| ۱ | افغانستان | ۲۷ کشور |
| ۲ | عراق | ۲۹ کشور |
| ۳ | سوریه | ۳۰ کشور |
| ۴ | پاکستان | ۳۲ کشور |
| ۵ | یمن | ۳۵ کشور |
این کشورها به دلیل مشکلات سیاسی، تحریم‌ها و محدودیت‌های دیپلماتیک، آزادی سفر کمتری دارند.
دلایل ضعف پاسپورت برخی کشورها
قدرت پاسپورت هر کشور وابسته به عوامل متعددی است که بر روابط بین‌المللی و آزادی سفر شهروندان آن تأثیر می‌گذارد. کشورهایی که دارای پاسپورت ضعیف هستند، معمولاً با مشکلاتی نظیر جنگ، تحریم، روابط دیپلماتیک محدود و مسائل امنیتی مواجه‌اند. در ادامه، مهم‌ترین دلایل ضعف پاسپورت برخی کشورها بررسی شده است:
وضعیت سیاسی و اقتصادی ناپایدار
کشورهایی که درگیر جنگ‌های داخلی، بی‌ثباتی سیاسی یا بحران‌های اقتصادی هستند، معمولاً از پاسپورت ضعیفی برخوردارند. این کشورها اغلب نمی‌توانند توافق‌های ویزایی با سایر کشورها برقرار کنند و در نتیجه، شهروندانشان برای سفر به اکثر نقاط دنیا با محدودیت‌های جدی مواجه می‌شوند. نمونه‌هایی از این کشورها شامل افغانستان، سوریه و عراق هستند که به دلیل شرایط جنگی و نابسامانی اقتصادی، در انتهای لیست قدرتمندترین پاسپورت‌های جهان قرار دارند.
روابط دیپلماتیک ضعیف
قدرت پاسپورت یک کشور تا حد زیادی به میزان تعاملات بین‌المللی و توافقات دوجانبه آن با سایر کشورها بستگی دارد. کشورهایی که از نظر دیپلماسی بین‌المللی فعال نیستند یا با بسیاری از کشورها دچار تنش‌های سیاسی و اقتصادی شده‌اند، معمولاً از دسترسی محدودی به سفرهای بدون ویزا برخوردارند. برای مثال، کشورهایی مانند ایران و کره شمالی به دلیل محدودیت‌های دیپلماتیک، امکان دسترسی آسان به بسیاری از کشورهای جهان را ندارند.
مسائل امنیتی و نگرانی‌های مهاجرتی
برخی کشورها به دلیل مشکلات امنیتی، تروریسم یا موج گسترده مهاجرت غیرقانونی، از سوی سایر کشورها با محدودیت‌های شدید ورود مواجه می‌شوند. این عامل باعث شده است که دارندگان پاسپورت کشورهای خاصی برای ورود به کشورهای توسعه‌یافته نیاز به ویزاهای سخت‌گیرانه و فرآیندهای طولانی داشته باشند. به عنوان مثال، شهروندان یمن و پاکستان اغلب به دلیل نگرانی‌های امنیتی و مهاجرتی با چالش‌های زیادی برای دریافت ویزا روبه‌رو هستند.
تحریم‌های بین‌المللی
برخی کشورها به دلیل تحریم‌های اقتصادی و سیاسی که از سوی سازمان‌های بین‌المللی یا کشورهای قدرتمند اعمال می‌شود، دچار محدودیت‌های شدید در تعاملات بین‌المللی می‌شوند. این تحریم‌ها می‌توانند بر اعتبار پاسپورت کشور تأثیر منفی گذاشته و شهروندان آن را در سفرهای خارجی با مشکلات متعددی مواجه کنند. برای نمونه، کره شمالی و ایران به دلیل تحریم‌های گسترده اقتصادی، پاسپورت‌هایی با محدودیت‌های بالا دارند.
مقایسه ضعیف‌ترین پاسپورت‌ها با قوی‌ترین پاسپورت‌ها
در جدول زیر مقایسه‌ای بین ضعیف‌ترین و قوی‌ترین پاسپورت‌های جهان انجام شده است:
| رتبه | پاسپورت قوی | تعداد کشورهای قابل سفر بدون ویزا | پاسپورت ضعیف | تعداد کشورهای قابل سفر بدون ویزا |
|---|---|---|---|---|
| ۱ | سنگاپور | ۱۹۵ کشور | افغانستان | ۲۷ کشور |
| ۲ | آلمان | ۱۹۴ کشور | عراق | ۲۹ کشور |
| ۳ | ایتالیا | ۱۹۴ کشور | سوریه | ۳۰ کشور |
جمع‌بندی نهایی
رتبه‌بندی پاسپورت‌ها شاخصی مهم برای سنجش آزادی سفر شهروندان کشورها است. کشورهای دارای پاسپورت ضعیف معمولاً با مشکلاتی مانند بی‌ثباتی سیاسی، تحریم‌ها و ضعف روابط دیپلماتیک مواجه هستند. در مقابل، کشورهای دارای پاسپورت قوی، به لطف اقتصاد قوی و دیپلماسی فعال، امکان سفر بدون ویزا را برای شهروندان خود فراهم کرده‌اند. برای بهبود اعتبار پاسپورت، کشورها نیاز به اصلاحات اساسی در سیاست خارجی، بهبود امنیت داخلی و گسترش روابط دیپلماتیک دارند.
برای اطلاعات بیشتر درباره موضوعات مرتبط با سفر و جابه‌جایی بین‌المللی، می‌توانید به مجله فریت سرویس مراجعه کنید.
